Κοινωνικός κλονισμός...

[dk]

ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΚΛΟΝΙΣΜΟΣ - The Shock Doctrine (Greek Subs)

[davelis]

Πιθανή λύση η στάση πληρωμών   Ανδρεας Ανδριανόπουλος απο sofokleous10.gr
Παρασκευή, 16 Απρίλιος 2010 23:27   .

Είναι ολοφάνερο πως η κυβέρνηση δεν μπορεί να πάρει την απόφαση για δραστικές περικοπές στην έκταση του κράτους. Τα περί ιδιωτικοποιήσεων που ακούγονται, πέραν του ότι είναι ξαναζεσταμένο φαγητό, από τα πράγματα δεν μπορεί να λύσουν έστω και μέρος των προβλημάτων. Οι ιδιωτικοποιήσεις σήμερα σαν πολιτική επιλογή δεν έχουν σχέση με την δυναμική που εξέφραζαν κατά το παρελθόν. Οπως κάθε τι καινούργιο και δυναμικό η ελληνική αδράνεια και το σχετικό πολιτικό χωνευτήρι τις εκτροχίασε τις ιδιωτικοποιήσεις, τις ξεδόντιασε και τις έφτυσε στο τέλος σαν αμάσητο φαγητό.

 

Τώρα πλέον, σε αντίθεση με την εποχή που κάποιοι από εμάς τις πρότειναν, ιδιωτικοποιήσεις έκαναν και κάνουν όλες οι χώρες της γής. Με αποτέλεσμα οι ενδιαφερόμενοι αγοραστές να έχουν ήδη χορτάσει με τα απίστευτα φιλέτα που έχουν βγεί στις αγορές. Παράλληλα, η διεθνής οικονομική κρίση έχει χτυπήσει βαθιά στις τσέπες των τολμηρών επενδυτών που δοκίμαζαν τις τύχες τους σε δύσκολα και δύστροπα κοινωνικά περιβάλλοντα. Και το άλλο θέμα βέβαια είναι το άσχημο όνομα που πλέον έχει βγάλει η ελληνική αγορά. Γα απατεωνιές σχεδόν όλοι μιλάνε ενώ η διεφθαρμένη και τεράστια ελληνική γραφειοκρατία φαντάζει το βάθος σαν μόνιμη απειλή. Κοντολογής, η ευκαιρία των ιδιωτικοποιήσεων έχει ουσιαστικά χαθεί για την χώρα

Η κυβέρνηση λοιπόν, αλλά και το πολιτικό σύστημα στο σύνολό του, οφείλει να αποφασίσει αν θα καταργήσει δημόσιους φορείς και να αφήσει εργαζόμενους στο δημόσιο τομέα χωρίς απασχόληση. Τουλάχιστον στο δημόσιο. Επειδή αμφιβάλω βαθιά για τα θάρρος και την ψυχική αντοχή των λεγόμενων πολιτικών μας ταγών εκτιμώ πως την μείωση του κράτους οφείλουμε να την ξεχάσουμε. Με δημόσιο χρέος πάνω από το 120% του εθνικού μας προιόντος και με ετήσιο έλλειμμα (στην καλύτερη περίπτωση) κοντά το 12% η χώρα βρίσκεται σε πραγματικό αδιέξοδο. Σε αντίθεση με άλλες χώρες που η κρίση προήλθε από τον υπερδανεισμό των Τραπεζών και πέρασε στα κρατικά ταμεία σε εμάς εδώ ο ασθενής είναι το ίδιο το κράτος. Που δανειζόταν δίχως σκέψη και λογική ια να χρηματοδοτήσει ρουσφετολογικούς διορισμούς στο δημόσιο, συνδικαλιστικά αιτήματα για παροχές και επιδόματα και αμοιβές εργολάβων και προμηθευτών υπερτιμολογημένες και συχνά άχρηστες. Χρειαζόμαστε από το 2011 κι΄ έπειτα ετήσια πλεονάσματα πάνω από 10%, πέραν από τα χρήματα για τους τόκους των δανείων μας, για να αρχίσουμε να βάζουμε κάποια τάξη στα οικονομικά μας. Προοπτική μάλλον απίστευτη, με βάση τα σημερινά πολιτικά και κοινωνικά δεδομένα.

 

Τι μας μένει; Μια αποφασιστική κήρυξη στάσης πληρωμών. Που θα τιμωρήσει και τους δανειστές μας, που μάλλον αλόγιστα μας εφοδίαζαν με χρήματα δίχως ουσιαστικά να ελέγχουν σε τι ακριβώς τα ξοδεύουμε. Ο καπιταλισμός διδάσκει πως κάθε οικονομική πράξη έχει ρίσκο. Το κέρδος δεν είναι πάντα εξασφαλισμένο. Υπάρχει και η προοπτική της αποτυχίας. Γιατί οι διεθνείς Τράπεζες που μας δάνειζαν θα πρέπει να εξαιρεθούν από την γενική αυτή λογική. Μέσω μιάς σκληρής αλλά σοβαρής διαπραγμάτευσης μπορούμε να εξασφαλίσουμε μείωση του χρέους μας στα μισά περίπου. Να εξυγιανθεί ολόκληρο το δημοσιονομικό αλλά και το οικονομικό γενικότερα κύκλωμα κι ο τόπος να μπεί σε μια νέα πορεία ανάπτυξης. Με περιορισμένες και αυστηρά ελεγχόμενες δημόσιες δαπάνες, με φρέσκα δάνεια στον ιδιωτικό τομέα και με πολιτικές ηγεσίες σοβαρές κι αποφασισμένες για καινούργια πράγματα. Τις όποιες αρνητικές συνέπειες, την μήνυ των Γαλλικών και Γερμανικών Τραπεζών κυρίως, ακόμη και μιά ενδεχόμενη –πιθανότατα προσωρινή - έξοδο από το Ευρώ, μπορούμε εύκολα να τις αντιμετωπίσουμε. Αρκεί να δείξουμε σοβαρότητα, λίγες δηλώσεις και κυρίως ουσιαστικό πολιτικό έλεγχο πάνω σε αυτό που λέγεται δημόσιος τομέας..

και ερχονται και αλλα.....

[davelis]

και ενα δευτερο...

Αν και οι κρίσεις όντως ταρακουνούν τους ανθρώπους απ' την αυταρέσκειά τους, αναγκάζοντάς τους να επερωτήσουν τις θεμελιώδεις διαστάσεις της ζωής τους, η πιο αυθόρμητη πρώτη αντίδραση είναι ο πανικός, ο οποίος οδηγεί σε μια "επιστροφή στα βασικά": οι βασικές αρχές της κυρίαρχης ιδεολογίας όχι μόνο δεν αμφισβητούνται αλλά ξαναεπικυρώνονται ακόμα πιο βίαια. Ο κίνδυνος είναι έτσι ότι η συνεχιζόμενη κατάρρευση θα χρησιμοποιηθεί με παρόμοιο τρόπο με αυτό που η Ναόμι Κλάϊν ονόμασε "δόγμα σοκ".

Υπάρχει όντως κάτι απρόσμενο στις κυρίως εχθρικές αντιδράσεις προς το πρόσφατο βιβλίο της Κλάϊν: είναι πολύ περισσότερο βίαιες από ό,τι θα περίμενε κανείς· ακόμη και οι καλοπροαίρετοι αριστεροί φιλελεύθεροι που τρέφουν συμπάθεια για κάποιες από τις αναλύσεις της, παραπονούνται ότι "το παραλήρημά της συσκοτίζει την λογική της" (όπως το έθεσε ο Will Hutton στην βιβλιοκριτική του στον Observer).  Είναι ξεκάθαρο ότι η Κλάϊν έχει ακουμπήσει κάποιο πολύ ευαίσθητο νεύρο με την βασική της θέση:


Η ιστορία της σύγχρονης ελεύθερης αγοράς είναι γραμμένη με σοκ. Κάποιες από τις πιο διαβόητες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων τα τελευταία τριανταπέντε χρόνια, οι οποίες έτειναν να ιδωθούν ως σαδιστικές πράξεις αντιδημοκρατικών καθεστώτων, διαπράχθηκαν στην πραγματικότητα είτε με τον ενσυνείδητο στόχο να τρομοκρατήσουν το κοινό αίσθημα είτε για να το χαλιναγωγήσουν ενεργά ώστε να προλειανθεί το έδαφος για την εισαγωγή δραστικών μεταρρυθμίσεων της ελεύθερης αγοράς. (Ναόμι Κλάϊν, Το δόγμα σοκ: Η άνοδος του καπιταλισμού της καταστροφής, Penguin Books, 2007, σελ. iii).


Η θέση αυτή αναπτύσσεται μέσα από μια σειρά απτών αναλύσεων, με κεντρική αυτή του πολέμου στο Ιράκ: Η αμερικανική επίθεση στο Ιράκ συντηρήθηκε από την ιδέα ότι, ακολουθώντας την στρατηγική τακτική "σοκ και δέους", θα μπορούσε να αναδιοργανωθεί η χώρα ως παράδεισος της ελεύθερης αγοράς, με το λαό της τόσο τραυματισμένο ώστε να μην θέσει αντιστάσεις...

Η επιβολή μια πλήρους οικονομίας της αγοράς μπορεί έτσι να καταστεί πολύ ευκολότερη αν ο δρόμος προς αυτή προλειαίνεται από κάποιου είδους τραύμα (φυσικό, στρατιωτικό, οικονομικό) το οποίο, σαν να λέμε, εξαναγκάζει το λαό να αποτινάξει τις "παλιές του συνήθειες", μετατρέποντάς τον σε ένα ιδεολογικό tabula rasa, επιζώντα του ίδιου του του συμβολικού θανάτου, και έτοιμου να δεχτεί την νέα τάξη τώρα που όλα τα εμπόδια έχουν εξαλειφθεί. [...]


Ίσως λοιπόν η οικονομική κατάρρευση να χρησιμοποιηθεί επίσης ως "σοκ", δημιουργώντας τις ιδεολογικές συνθήκες για περαιτέρω φιλελεύθερη θεραπεία. Η ανάγκη για μια τέτοια θεραπεία με ηλεκτροσόκ προέρχεται από τον (συχνά αγνοημένο) ουτοπικό πυρήνα της νεοφιλελεύθερης οκονομολογίας.

Ο τρόπος με τον οποίο οι φονταμενταλιστές της αγοράς αντιδρούν στα καταστορφικά αποτελέσματα της εφαρμογής των συνταγών τους είναι τυπικός των ουτοπικών "ολοκληρωτισμών": κατηγορούν για την αποτυχία τους τους συμβιβασμούς αυτών που υλοποίησαν τα σχέδιά τους (υπήρχε ακόμα υπερβολικά πολλή κρατική παρεμβατικότητα, κλπ), και δεν απαιτούν τίποτε λιγότερο από μια ακόμη πιο δραστική εφαρμογή των δογμάτων τους.


Συνεπώς, για να το θέσουμε με παλιομοδίτικα μαρξιστικούς όρους, το βασικό καθήκον της κυρίαρχης ιδεολογίας στην παρούσα κρίση είναι να επιβάλλει ένα αφήγημα το οποίο θα αποδώσει το φταίξιμο για την κατάρρευση όχι στο παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα ως τέτοιο, αλλά σε δευτερογενείς και ενδεχομενικές αποκλίσεις (υπερβολικά χαλαρούς φορολογικούς νόμους, διαφθορά μεγάλων οικονομικών ινστιτούτων, κλπ).

Παρόμοια, στην εποχή του Υπαρκτού Σοσιαλισμού, οι κομισάριοι του σοσιαλισμού προσπάθησαν να σώσουν την ιδέα του σοσιαλισμού υποστηρίζοντας ότι η αποτυχία των "λαϊκών δημοκρατιών" ήταν αποτυχία μιας μη αυθεντικής εκδοχής του σοσιαλισμού και όχι της ίδιας της ιδέας· και έτσι τα υπάρχοντα σοσιαλιστικά καθεστώτα χρειάζονταν δραστικές μεταρρυθμίσεις και όχι ανατροπή ή κατάργηση.

Δεν λείπει η ειρωνεία στην παρατήρηση ότι οι προπαγανδιστές που κάποτε κορόϊδευαν αυτή την κριτική άμυνα του σοσιαλισμού ως φενάκη, και που επέμεναν ότι θα πρέπει να αποδώσουμε το φταίξιμο στην ίδια την ιδέα (του σοσιαλισμού), τώρα προσφεύγουν στην ίδια γραμμή άμυνας: διότι δεν είναι ο καπιταλισμός ως τέτοιος που είναι χρεοκοπημένος, μόνο η παραμορφωτική του υλοποίηση...


Slavoj Zizek,  Πρώτα ως τραγωδία, ύστερα ως φάρσα, Λονδίνο, Verso 2009.
Μτφρ. Radical Desire