Ελλάδα 28/10/ 2023....

[RASTA]

Σήμερα θα "θυμηθούμε" εισβολή των ιταλικών στρατευμάτων, θα θυμηθούμε την ηρωική αντίσταση του λαού Μας, θα πούμε χρόνια πολλά, θα ακούσουμε διάφορα εορταστικά στην τηλεόραση.... σήμερα θα έχει κανείς τσίπα απ όλους Μας να ντραπεί για την Ελλάδα που απείχε από το ψήφισμα του ΟΗΕ για την εκεχειρία στη μέση ανατολή, παίρνοντας το μέρος των δολοφόνων του κράτους του Ισραήλ;....Μην εντυπωσιαζομαστε πάντως...κ τότε,το '40 κ τη μετέπειτα κατοχή,άλλοι έκαναν αντίσταση κ άλλοι φορούσαν κουκούλες....

[ΛΑΜΙΑ FANS]

28 Οκτωβρίου 1940: Η εποποιία του «Όχι» – Η ιστορική αντίσταση της Ελλάδας – Πως φθάσαμε στο πόλεμο –
Η 28η Οκτωβρίου του 1940 είναι μία ημερομηνία συνδεδεμένη με την περηφάνια και την αντίσταση του ελληνικού λαού, με το «Όχι» που αντέταξε ο πρωθυπουργός Ιωάννης Μεταξάς στο ιταμό τελεσίγραφο της Ιταλίας δεν ήταν μόνο η άρνηση στις επιταγές του φασιστικού καθεστώτος του Μουσολίνι. Ήταν μια απόφαση που εξέφραζε τη συλλογική βούληση ενός ολόκληρου έθνους για ελευθερία.

Ο Μουσολίνι απαίτησε την κατάληψη ελληνικών εδαφών ως εγγύηση της ουδετερότητος μας, χωρίς όμως να τα κατονομάζει. Ο Έλληνας πρωθυπουργός τού αποκρίθηκε: «Alors monsieur c’ est la guerre, (Λοιπόν Κύριε, ἔχουμε πόλεμο)». Υπήρξε μια υπερήφανη αντίδραση σε μια ιταμή πρόκληση, η οποία στη συνέχεια μετουσιώθηκε στο ιστορικό «Όχι». Την στιγμή εκείνη ο Μεταξάς επωμίσθηκε το βάρος μιας ιστορικής αποφάσεως, η οποία εξέφραζε την θέληση της συντριπτικής πλειοψηφίας του ελληνικού λαού.



Ο Ιταλικός Ιμπεριαλισμός
Ο Μουσολίνι, φιλόδοξος και καιροσκόπος, οραματιζόταν την Ιταλία ως αυτοκρατορία που θα κυριαρχούσε στη Μεσόγειο. Εμπνευσμένος από το ρωμαϊκό ιδεώδες του «Mare Nostrum» (Η Δική μας Θάλασσα), ο Ιταλός δικτάτορας προσπάθησε να επεκτείνει την κυριαρχία του σε Αλβανία, Αφρική και Βαλκάνια.

Η Μεσόγειος αποτελούσε στόχο για την επέκταση της ιταλικής επιρροής, με τη Γαλλία και τη Βρετανία να στέκονται εμπόδιο στα σχέδια του Μουσολίνι. Η καταστολή των τοπικών αντιστάσεων και ο έλεγχος κομβικών περιοχών ήταν κεντρικό στοιχείο για τη στρατηγική του.

Η συμμαχία του Άξονα: Βερολίνο – Ρώμη – Τόκιο


Με τη σύναψη του Συμφώνου Βερολίνου – Ρώμης το 1936 και την προσχώρηση της Ιαπωνίας το 1940, δημιουργήθηκε ο Άξονας, ένας συνασπισμός φασιστικών και εθνικιστικών καθεστώτων. Με στόχο τον έλεγχο της Ευρώπης και της Ασίας, οι δυνάμεις αυτές αναζητούσαν αδύναμα κράτη για να επιβάλλουν την κυριαρχία τους.

Την 25η Σεπτεμβρίου 1936 υπογράφηκε σύμφωνο συμμαχίας μεταξύ Γερμανίας και Ιταλίας το οποίο ονομάσθηκε Άξονας Βερολίνου-Ρώμης[2].Τον Σεπτέμβριο του 1940 η Ιαπωνία προσχώρησε στην συμμαχία με την «Τριμερή Συνθήκη του Βερολίνου». Στον άξονα προσχώρησαν επιπροσθέτως η Ουγγαρία, η Σλοβακία, η Κροατία, η Ρουμανία και η Βουλγαρία.

Η θέση της Ελλάδος

Η Ελλάδα, παρότι προσπαθούσε να διατηρήσει ουδέτερη στάση, βρέθηκε στο επίκεντρο των ευρωπαϊκών συγκρούσεων. Ο Μεταξάς γνώριζε πως η ουδετερότητα δεν θα ήταν βιώσιμη αν η χώρα γινόταν στόχος.

Η επιθετικότητα του Άξονα και οι συνεχείς προκλήσεις οδήγησαν την Ελλάδα σε στρατηγική αμυντική στάση. Το 1939, οι εξελίξεις στην Αλβανία και η κατάληψή της από την Ιταλία αύξησαν την ανησυχία ότι η Ελλάδα ήταν ο επόμενος στόχος του φασιστικού καθεστώτος.

Με την κατάληψη της Αλβανίας από την Ιταλία το 1939, η Ελλάδα βρέθηκε ξαφνικά δίπλα σε μια χώρα υπό ιταλική κατοχή. Αυτή η εξέλιξη ενίσχυσε τους φόβους περί επικείμενης ιταλικής επίθεσης, και οδήγησε σε στρατηγικές προετοιμασίες.

Η προετοιμασία της Ελλάδας για τον πόλεμο και η επιστράτευση
Η Ελλάδα είχε επενδύσει σε οπλισμό και στρατηγική προετοιμασία για την ενίσχυση του στρατού και της αεροπορίας. Η μυστική επιστράτευση και η επέκταση των σιδηροδρομικών γραμμών ήταν μερικά από τα προληπτικά μέτρα που προετοίμασαν την Ελλάδα για την επερχόμενη σύγκρουση.

Καθ’ όλη την περίοδο πριν και μετά την έκρηξη του Β΄ΠΠ, η Ελλάδα προσπάθησε να τηρήσει αυστηρή ουδετερότητα.

Η Ελλάδα υπέγραψε με το Ηνωμένο Βασίλειο εμπορικές συμφωνίες και περιόρισε τις εξαγωγές προς τη Γερμανία, επισημοποιώντας τη φιλική της προσέγγιση προς τη Βρετανία.

Ο στρατός μας μετά την Μικρασιατική καταστροφή είχε ανάγκη ολοκληρωτικής ανασυγκροτήσεως. Από το 1922 έως το 1940, διετέθησαν για την Εθνική Άμυνα 21 δισ. δραχμές, από τα οποία τα 16 κατά το διάστημα από το 1935 έως την έκρηξη του πολέμου. Την ίδια χρονική περίοδο διατέθηκε το ίδιο ποσό για την ανακούφιση του 1,5 εκατ. προσφύγων από την Μικρά Ασία. Η πρώτη σοβαρή αγορά όπλων, ύψους 1 δισ. δραχμών, έγινε από τον Θεόδωρο Πάγκαλο το 1926, κατά την οποία προμηθευτήκαμε 100.000 τυφέκια, 1752 πολυβόλα και 312 πυροβόλα. Επί Ιωάννου Μεταξά καταβλήθηκε συστηματική και πολύπλευρος προσπάθεια για την αμυντική προπαρασκευή της Ελλάδος.

 Οι Ιταλικές προκλήσεις
Ο Μουσολίνι χρησιμοποιούσε ψευδείς ισχυρισμούς για ελληνικές «προκλήσεις» και κατηγορούσε τη χώρα για φιλοβρετανική στάση. Στις 15 Αυγούστου 1940, η βύθιση του καταδρομικού «Έλλη» από ιταλικό υποβρύχιο ήταν η κορύφωση των ιταλικών προκλήσεων.

Από τον Αύγουστο του 1940, η Ιταλία προετοιμαζόταν για την κατάληψη της Αιγύπτου και της Ελλάδος. Ο Στρατάρχης Ροδόλφο Γκρατσιάνι επικεφαλής 200.000 ανδρών θα επετίθετο κατά της Αιγύπτου, ενώ ο Υποστράτηγος Βισκόντι Πράσκα με 100.000 κατά της Ελλάδος. Ο Χίτλερ δεν είχε αντίρρηση για την επίθεση κατά της Αιγύπτου, αλλά δεν ήθελε εμπλοκή στα Βαλκάνια, φοβούμενος την δημιουργία δευτέρου μετώπου, όπως συνέβη κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Δεν επιθυμούσε επίσης, να επιτεθεί η «ισχυρή» Ιταλία εναντίον της μικρής Ελλάδος πριν τις αμερικανικές εκλογές του Νοεμβρίου. Ο Μουσολίνι από την πλευρά του, ήθελε να παρουσιάσει τις δικές του στρατιωτικές επιτυχίες στον ισχυρό σύμμαχό του, ο οποίος είχε καταλάβει όλη σχεδόν την Ευρώπη.

Τον Αύγουστο του 1940, ο Ιταλός δικτάτορας κατέλαβε την Βρετανική Σομαλία, εκτιμούσε δε, ότι σε σύντομο χρόνο:

α.    Ο Γκρατσιάνι θα καταλάμβανε την Αίγυπτο.

β.    Η Μάλτα θα περιέρχονταν στην Ιταλία.

γ.    Ο Ιταλικός Στρατός θα νικούσε τον Ελληνικό.

δ.    Σύντομα η Μεγάλη Βρετανία θα συνθηκολογούσε.

Πλανήθηκε σε όλα.

Η προετοιμασία της επιστράτευσης και οι προκλήσεις της

Η επιστράτευση ήταν μια στρατηγική κίνηση που απαιτούσε μεγάλη οργανωτική ικανότητα και προνοητικότητα. Με την εισροή περισσότερων από μισού εκατομμυρίου προσφύγων από τη Μικρά Ασία, η αναθεώρηση των μητρώων αρρένων ήταν αναγκαία για τον εντοπισμό και την κινητοποίηση των ατόμων που θα μπορούσαν να στελεχώσουν τις μονάδες του στρατού. Οι υποδομές της χώρας, όπως το σιδηροδρομικό και οδικό δίκτυο, επεκτάθηκαν για να εξυπηρετήσουν τη μαζική αυτή κινητοποίηση.

Σε μόλις 16 ημέρες, πάνω από 400.000 στρατιώτες και βαθμοφόροι επιστρατεύθηκαν, εξοπλισμένοι με τον απαραίτητο οπλισμό, ιματισμό και υλικά. Η προετοιμασία για χερσαίες και θαλάσσιες μεταφορές, που είχαν ήδη σχεδιαστεί με ακρίβεια, διασφάλισε τη γρήγορη και ασφαλή μετακίνηση των στρατευμάτων. Πριν την επίσημη κήρυξη του πολέμου, η ελληνική κυβέρνηση είχε ήδη προβεί σε μυστική επιστράτευση στα σύνορα με την Αλβανία, ενισχύοντας τις άμυνες χωρίς να προκαλέσει την άμεση αντίδραση της Ιταλίας.

Ο κρίσιμος εξοπλισμός του ελληνικού στρατού

Ο εξοπλισμός του ελληνικού στρατού υπήρξε μια από τις πιο σημαντικές παραμέτρους της επιτυχημένης άμυνας. Προμηθεύτηκε για πρώτη φορά όλμους, αντιαεροπορικά και αντιαρματικά όπλα, που θεωρούνταν απαραίτητα για την απόκρουση μιας μεγάλης δύναμης όπως οι Ιταλοί και οι Γερμανοί. Η δημιουργία αποθεμάτων σε καύσιμα, τρόφιμα, ανταλλακτικά και υγειονομικό υλικό διασφάλισε τον συνεχή ανεφοδιασμό των μαχόμενων δυνάμεων. Οι επιτάξεις σε στρατηγικούς πόρους ήταν απαραίτητες για τη συντήρηση και ενίσχυση του στρατού και για την εξασφάλιση ότι τίποτα δεν θα άφηνε τις ένοπλες δυνάμεις ακάλυπτες.

Αυτός ο συνδυασμός αποφασιστικότητας και καλά σχεδιασμένης στρατηγικής βοήθησε την Ελλάδα να επιδείξει αξιοθαύμαστη αντοχή απέναντι στον πολυάριθμο εχθρό. Οι μάχες στο μέτωπο διατηρήθηκαν με την απαραίτητη προετοιμασία και τον εξοπλισμό, τονίζοντας ότι χωρίς επαρκή εφοδιασμό, η αντοχή του στρατού σε μάχη είναι αδύνατη.

 Την 16η ο Μουσολίνι έστειλε επιστολή στον Βασιλέα της Βουλγαρίας Βόριδα με την οποία τον ενημέρωσε για τα σχέδια του και του ζήτησε να επιτεθεί κατά της Ελλάδος, Την 19η Οκτωβρίου ο Βόρις του απάντησε ότι δεν θα συμμετάσχει στην επιχείρηση του Μουσολίνι, φοβούμενος την στάση της Τουρκίας , λόγω του αμυντικού Βαλκανικού Συμφώνου(Ελλάς, Τουρκία , Γιουγκοσλαβία, Ρουμανία).

Η παραπληροφόρηση από τον Τσιάνο

 



Η απόφαση της 15ης Οκτωβρίου 1940 αιφνιδίασε την ιταλική στρατιωτική ηγεσία, διότι την προηγουμένη ημέρα ο Μουσολίνι είχε δώσει εντολή η επιχείρηση να αρχίσει μετά τρίμηνο με 20 μεραρχίες, αντί των 10 που στάθμευαν στην Αλβανία.

Την 18η Οκτωβρίου, ο Αρχηγός των Ιταλικών Ενόπλων Δυνάμεων Στρατάρχης Πιέτρο Μπαντόλιο θεώρησε ότι δεν είχε γίνει η απαιτούμενη προπαρασκευή και πρότεινε στον Μουσολίνι την αναβολή της επιθέσεως έως την άνοιξη.

Δεν είχε το σθένος όμως να εμείνει στις απόψεις του και υπέκυψε στα ατεκμηρίωτα επιχειρήματα του υπουργού εξωτερικών, γαμπρού του Μουσολίνι Κόμη Γκαλεάτσο Τσιάνο και εμπνευστού της επιχειρήσεως ότι:

   Ο ελληνικός στρατός ήταν απροπαρασκεύαστος και άνευ ηθικού.
   Οι αλβανικής καταγωγής μουσουλμάνοι κάτοικοι της Ηπείρου (Τσάμηδες της Θεσπρωτίας) θα εξεγερθούν.
   Η Βουλγαρία θα επιτεθεί κατά της χώρας μας.
   Έλληνες αξιωματούχοι έχουν εξαγορασθεί και θα προτείνουν την αποδοχή των ιταλικών αξιώσεων.
Η έσχατη πλάνη

Η επιφυλακτικότητα του Μπαντόλιο μετέθεσε την έναρξη του πολέμου για την 28η Οκτωβρίου. Η αναβολή λειτούργησε σε βάρος των Ιταλών. Τις δύο ημέρες πριν την επίθεση κατακλυσμιαίες βροχές δυσχέραναν τις κινήσεις των στρατευμάτων και δεν επέτρεψαν τις πτήσεις των αεροσκαφών. Η κακοκαιρία δεν επέτρεψε την εκτέλεση της επιχειρήσεως καταλήψεως της Κέρκυρας, από το ιταλικό ναυτικό. Η απόφαση για την επίθεση κατά της χώρας μας αποτελεί το καλύτερο δείγμα ερασιτεχνισμού των Μουσολίνι και Τσιάνο και των άνευ ορίων καιροσκοπισμού, υποτέλειας και ματαιοδοξίας των στρατηγών του.

Η Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία

Στα ίδια σφάλματα υπέπεσαν και οι Ρώσοι επιτελείς, όταν ο Πούτιν αποφάσισε να επιτεθεί στην Ουκρανία την 24η Φεβρουαρίου 2022. Υποτίμησαν την αποφασιστικότητα και την θέληση των Ουκρανών. Δεν εκτίμησαν ορθά τις δυνατότητες τόσο τις δικές τους, όσο και του αντιπάλου, την αντίδραση του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ενώσεως και διέσπειραν τις δυνάμεις τους σε πολλές κατευθύνσεις, σε μεγάλη έκταση. Η επιστράτευση των 300.000 εφέδρων έδειξε ότι δεν είχαν επικαιροποιήσει τους καταλόγους των εφέδρων, με αποτέλεσμα να καλούνται ηλικιωμένοι και ανάπηροι.

Το Ιταλικό σχέδιο επιθέσεως

Το Ιταλικό σχέδιο πολέμου προέβλεπε σε 1ο χρόνο επίθεση προς κατάληψη της Ηπείρου της Κερκύρας και των λοιπών Ιονίων Νήσων. Σε 2ο χρόνο κατάληψη της Δυτικής Μακεδονίας και στην συνέχεια προέλαση προς Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Πελοπόννησο. Η ελληνική αποφασιστικότητα όμως, προσγείωσε ανώμαλα την ιταλική ηγεσία στην σκληρή πραγματικότητα. Για την διεξαγωγή στρατιωτικών επιχειρήσεων δεν αρκούν οι μόνο οι ωραίες ιδέες, είναι απαραίτητες και οι εφεδρείες, τις οποίες δεν διέθετε η Ιταλία.

Τα σχέδια

Σε πρώτη φάση εκπονήθηκε το σχέδιο αμύνης της χώρας, για την απόκρουση επιθέσεως από την Βουλγαρία και στην συνέχεια από την Αλβανία, μετά την κατάληψή της από την Ιταλία τον Απρ. του 1939.

Η κυβέρνηση για την πραγματοποίηση αυτού του σχεδίου, έθεσε τέσσερεις κύριους στόχους:

   Την προμήθεια όπλων, μέσων και υλικών για την συγκρότηση 15 Μεραρχιών και 4 Ταξιαρχιών Πεζικού και μίας Μεραρχίας Ιππικού.
   Την προετοιμασία της επιστρατεύσεως για την πλήρη επάνδρωση και ενεργοποίηση αυτών.
   Την χρησιμοποίηση όλων των μέσων και των πόρων του έθνους για την υποστήριξη των μαχόμενου στρατού.
   Την κατασκευή οχυρωματικής γραμμής κατά μήκος της Ελληνο-βουλγαρικής μεθορίου
Η επιστράτευση

Για την υλοποίηση της επιστρατεύσεως αναθεωρήθηκαν τα μητρώα αρρένων, στα οποία ενεγράφησαν πάνω από μισό εκατομμύριο πρόσφυγες, που ήλθαν από την Μικρά Ασία. Το σιδηροδρομικό και οδικό δίκτυο επεκτάθηκε σ’ όλη την χώρα. Υπό συνθήκες πολέμου, εντός 16 ημερών, επιστρατεύθηκαν 400.000 βαθμοφόροι και στρατιώτες, για τους οποίους υπήρχε ο οπλισμός, ο ιματισμός και όλα τα προβλεπόμενα υλικά. Για την μετακίνησή τους είχαν εκπονηθεί και υλοποιήθηκαν τα σχέδια χερσαίων και θαλασσίων μεταφορών. Πριν την κήρυξη του πολέμου είχε προηγηθεί μυστική επιστράτευση των μονάδων στα Ελληνο-αλβανικά σύνορα. Ο Μεταξάς δεν έκανε φανερή επιστράτευση για να μην αυξήσουν οι Ιταλοί τις δυνάμεις του στην Αλβανία.

Η Γραμμή Οχυρών Μεταξά

Για την άμυνα, από την κατεύθυνση της Βουλγαρίας, κατασκευάσθηκε, εντός 3,5 ετών, μία σειρά 21 οχυρών, από το όρος Μπέλες έως το ποταμό Νέστο, για την οποία δαπανήθηκαν 1,5 δισεκατομμύρια δραχμές γνωστή ως «Γραμμή Μεταξά». Παρασκευάσθηκαν 200.000 μ3 οπλισμένου σκυροδέματος, ενώ διανοίχτηκαν 250 χλμ. νέων οδών. Έγινε άριστη εκμετάλλευση του εδάφους, για την εκλογή των θέσεων των οχυρών και την προσαρμογή των πυρών. Η «Γραμμή Μεταξά» αποτελεί την μοναδική γραμμή οχυρώσεως από συστάσεως του ελληνικού κράτους.

Η πρώτη διαταγή

Η έναρξη του πολέμου συνοδεύτηκε από τη λιτή και αποφασιστική διαταγή του Αρχιστρατήγου Αλέξανδρου Παπάγου. Η διαταγή του Παπάγου συνοψίζει το μέγεθος της προετοιμασίας και της αποφασιστικότητας του στρατού: «Ἀπό ἕκτης πρωϊνῆς ὥρας σήμερον περιερχόμεθα εἰς έμπόλεμον κατάστασιν πρὸς Ἰταλίαν. Ἄμυνα ἐθνικοῦ ἐδάφους διεξαχθῇ βάσει διαταγῶν ἅς ἔχητε. Ἐφαρμόσατε σχέδιον Ἐπιστρατεύσως». Αυτή η επιγραμματική διαταγή μαρτυρά τη λεπτομερή και συστηματική προετοιμασία του ελληνικού στρατού, ο οποίος βρισκόταν σε ετοιμότητα και με οργανωμένο πλάνο για την υπεράσπιση της πατρίδας.

Η ψυχολογική και ηθική σημασία του πολέμου για τους Έλληνες

Η εμπλοκή της Ελλάδας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο δεν ήταν απλώς μια πράξη στρατιωτικής αντίστασης αλλά και η εκπλήρωση ενός ιστορικού χρέους. Οι Έλληνες γνώριζαν ότι η υπεράσπιση της πατρίδας τους απέναντι στον Άξονα δεν ήταν απλώς μια επιταγή των καιρών, αλλά και μια πράξη που αντλούσε από τα βάθη της εθνικής τους ψυχής. Μέσα από τον αγώνα, η Ελλάδα ανέκτησε την εθνική της αξιοπρέπεια και καταξιώθηκε στο παγκόσμιο στερέωμα, καταδεικνύοντας ότι ένα μικρό αλλά αποφασισμένο έθνος μπορεί να αποτελέσει εμπόδιο στα σχέδια των ισχυρών.

Παράλληλα, η απόφαση να σταθεί στο πλευρό των Συμμάχων, παρά τους κινδύνους που συνεπαγόταν η αντίσταση έναντι δύο αυτοκρατοριών, έδειξε στον κόσμο ότι οι Έλληνες δεν λυγίζουν μπροστά σε δύσκολες επιλογές. Αυτή η δέσμευση οδήγησε σε αναγνώριση και θαυμασμό από συμμάχους και αντιπάλους.

https://www.dionysospress.gr/28-oktovrioy-1940-i-epopoiia-toy-ochi-i-istoriki-antistasi-tis-elladas-pos-fthasame-sto-polemo-istoriki-anadromi/

[ΛΑΜΙΑ FANS]