Διαταγή προς ανθρώπους, σκύλους και γυναίκες
Το παρακάτω κείμενο είναι ένα ντοκουμέντο. Πρόκειται για την αστυνομική διαταγή που εξέδωσε ο διοικητής του αστυνομικού τμήματος Ματαράγκας Καρδίτσας, στις 8 Δεκεμβρίου 1907 και είναι αποκαλυπτική για τα ήθη της επαρχίας εκείνης της εποχής. Απολαύστε το:
Προς απάσας τας αρχάς που διοικούν το χωρίον Ματαράγκα Καρδίτσης:
Δήμαρχο, ιερέα του χωριού, Δάσκαλο και άπαντας τους προύχοντας του χωρίου.
Ήρθα εις Ματαράγκαν κατόπιν διαταγής του διοικητού μου μετά ενός χωροφύλακος προς επιβολήν της τάξεως, από άκρου εις άκρον του χωρίου, άνευ χρονοτριβής και άμεσα.
Διότι προχθές στο σιργιάνη μετά την Θίαν και Ιεράν Λιτουργίαν εν τω ναό όταν έπεζαν τα κλαρίνα και τα όργανα ο Κώστας (ας μην αναφέρο το ονομά του) χόρεβε σινέχεια μπροστά χορίς να αφίνη και τους άλους να χορέψουν μπροστά με κατά συνέπια παραξιγιθήκατε και πλακoθίκατε στο ξίλο με τα παλούκια και τα μαχέρια με αποτέλεσμα και κατά σινέπια να τραβματιστούν πολλοί άνθροποι.
Πάραφτα να εφαρμόσετε απάσας τα εξίς διαταγάς μου:
1) Αν ξανασιμβή τιάφτη πράξης εν τω χωρίο να γνορίζετε ότι θα σας συλλάβω και άνεφ χρονοτριβής αμέσος θα σας κλείσο στη φυλακή. Όταν πέζουν τα κλαρίνα και τα μουσικά όργανα στο σιργιάνη στο πανιγίρη και στο γάμο πρέπη να χορέβουν μπροστά άπαντες που επιθιμούν να χορέψουν και όχι μόνο ο ίδιος άνθροπος. Αφτό είνε γαηδουριά.
2) Μου αναφέρθικε ότι ο γάηδαρος του χαντζόπουλου τον Σεπτέμβριο μπίκε στο καλαμπόκι του Βάϊου (ας μην αναγράψο το επίθετο) και ο Βάϊος εκνεβρίστικε και κάρφοσε τον γάηδαρο με την αξάλη στο ένα καπούλι. Καταλαβένετε ο γάηδαρος δέν είναι όνος αλά ο Βάϊος. Άνεφ πολόν σκέψεον καταλαβένη κανής ότι το κεφάλη δεν έχει μιαλό αλά κολοκιθόσπορο. Απαγορεύετε να ξαναγίνη εκ νέου τέτιο απαράδεκτο ή παρόμιο πράγμα.
3) Πίγα στο μαγαζή για καφέ και από έξο βρομούσε κατρουλιό. Απαγορεύετε νά κατουράτε έξω στον τίχο του μαγαζιού.
4) Απαγορεύετε το βρισίδιν το φονασκίν και εντός του καφενίου το ανεμίζιν διότι είναι χιμόνας και εσθάνετέ τις αποφορά από τι βρόμα. Όστις επιθιμή να ανεμιστή να εξέρχετε έξοθεν του καφενίου.
5) Ίδα πολλές γυνέκες να πιάνουν τη σιγκούνα μετά του υποκαμίσου να το τραβούν πρό το έμπροσθεν να ανίγουν τα πόδια και να ουρούν ορθίος. Το τιούτον είναι απαράδεκτο και πρέπη άνεφ χρονοτριβίς να τις βρακόσετε άπαξ και διαπαντός.
6) Όταν λίαν προίαν πάτε τα γελάδια στο γελαδάρη και γιρίζοντας πρέπη ανιπερθέτος να μαζέβετε τις βονιές των ζώον από το δρόμο, το ίδιο να κάνετε και το βράδη διότι δεν έχη που να πατίση όστις βαδίζη εις τας οδούς του χωρίου. Και εκτός του τιούτου σας χριάζοντε αι βονιές να ζεστένεστε στο μπουχαρί το χιμόνα με τα κρία.
7) Σε κάθε πανιγίρι αποκριές πάσχα και γάμους που βαδίζη καλοντιμένος ο κόσμος πάι στην Εκλισία και μετά χορέβη στα σιργιάνια και στους γάμους πρέπη άπαντα τα σκυλιά να είναι δεμένα διά χονδρόν αλισίδεον και σχινίον προς αποφιγίν ατιχιμάτων εκ τον σκιλοδακομάτων. Να μιν πίνετε πολί ινοπνεμβατόδη ποτά τσίπουρα και ίνους και μετά ξερνοβολάτε και κάνετε χαζαμάρες.
9) Να τιρίσετε άνεφ αντιρίσεος και χρονοτριβής την άνοθεν τάφτην διαταγήν μου άνθροπη σκύλη και γινέκες διότι όπιος συληφθή παραβάτις θα τον σιλάβο θα τον κλίσο στο σχολίο και αλίμονό του θα τον ταράξο και θα τον μαβρίσο στο ξίλο.
Να με σιγχορίτε αν έκανα κάπιο σιντακτικό λάθος καθότι τελίοσα και εγώ την Τρίτη του Δημοτικού σχολίου διότι δεν με έστιλε ο πατέρας μου από το χωρίον εις τιν Λάρισσαν για να μάθο περισσότερα γράματα. Σαν γκαραγκούνις που είμε και εγό καταλαβένετε άπαντες τας γραφάς μου τας οπίας θέλετε δεν θέλετε να τας τιρίσετε ανιπερθέτος.
Εν Ματαράγκα τη 8η Δεκεμβρίου 1907
Ο διοικητής του χωρίου
Νικόλαος Παπακωνσταντίνου
Υπονοματάρχης
Ἐγκύκλιος Διαταγή
Πρὸς ἁπάσας τὰς ἀρχὰς τοῦ Κράτους, Νομάρχας καὶ Δημάρχας
τῆς ὑπ᾿ ἐμοῦ Ἀστυνομικῆς περιφερείας τῆς πόλεως Δημητσάνης.
Ἄρθρον 1ον: Παρακαλοῦνται πάντες καὶ πᾶσαι ὅπως μεθαύριον Πέμπτην 6ην Δεκεμβρίου ἑ.ἔ. κατὰ τὴν πανηγυρικὴν ἑορτὴν τοῦ Ἁγίου Νικολάου καὶ ἐπὶ τῇ ἐσχάτῃ εὐκαιρίᾳ τῆς συγκεντρώσεως τῶν ξένων οἱ κάτοικοι τῆς δικαιοδοσίας μου ἐκτελέσωσι γενικὴν καθαριότητα τῶν δρόμων τῆς ἐγχωρίου ταύτης κωμοπόλεως.
Ἄρθρον 2ον: Νὰ ἑνώσωσιν διὰ στερεῶν ἁλύσεων τοὺς κύνας καὶ τοὺς σκύλους καὶ ἅπαντα τὰ κακοποιὰ στοιχεῖα τὰ τυχὸν δυνάμενα νὰ προσβάλουν τὴν ἐγχώριον αἰδώ.
Ἄρθρον 3ον: Νὰ θέσωσι φίμωτρα ἀνὰ τὰ στόματα τῶν φωνασκούντων ἐμψύχων ζῴων καὶ κτηνῶν, διαφόρων καταγωγῶν γένους καὶ φύσεως ἢ καὶ ἀνθρωπογυναίων ἀκαταλλήλου συμπεριφορὰς εἰς ξένους κατὰ τὴν ὑπερτελουμένην ἐνθάδε πανήγυριν.
Ἄρθρον 4ον: Νὰ ἐμποδισθοῦν βίᾳ τὸ γκάρισμα τῶν ὄνων καὶ μουλαριῶν, τὸ χλιμίντρισμα τῶν ἵππων καὶ τῶν γαλῶν, δηλαδὴ τῶν κατσουλιῶν.
Ἄρθρον 5ον: Θὰ τοὺς πεθάνω δι᾿ ἄρθρων. Τί νομίζουν πῶς εἶναι οἱ αὐγοπῶλαι, φαρμακοπῶλαι, καπνοπῶλαι, οἰνοπῶλαι, σιδηροπῶλαι, λαχανοπῶλαι, ἑστιάτορες, ὀπωροπόλαι, μὴ ἑξαιρουμένων καὶ τῶν γνωστῶν ἐν γένει ἐμπορευομένων. Νὰ τηρήσουν ἄκραν κάθαρσιν καλὴν ζύγισιν, ἀρίστην ποιότητα καὶ νὰ σκευάσουν δικαιοστάσιον τῶν ζυγαριῶν των, τῶν σταθμῶν καὶ μέτρων πρὸς τὰ συμφέροντα τῆς ὑπηρεσίας. Οἱ παραβάται τοῦ διατάγματος τούτου τιμωρηθήσονται κατὰ τὸ ἄρθρον 72 τῆς Ἀστυνομικῆς ταύτης διατάξεως καὶ τοῦ ἄρθρου 272 τοῦ Ποινικοὺ Νόμου βλάβης ἠθῶν καὶ τιμῆς.
Ἄρθρον 6ον: Ἀπαγορεύεται τὸ πλύσιμον ἐν τῇ θαλάσσῃ ἄνευ ἀδείας (Ἡ Δημητσάνα ἀπέχει ἑκατὸ χιλιόμετρα ἀπὸ τὴν θάλασσαν). Ἐπίσης ἡ εἴσοδος ἀμφοτέρων τῶν γενῶν καὶ οὐδετέρων εἰς θερμοὺς λουτῆρας καθ᾿ ὅλην τὴν διάρκειαν τῆς ἑορτῆς. Ὠσαύτως ἡ διανυκτέρευσις καὶ μετάβασις πρὸς ῥεμβασμὸν εἰς τοὺς πρόποδας τῆς θαλάσσης καὶ παρὰ τὰς θαλάσσας ἀμφοτέρων τῶν γενῶν πρὸς ἀποφυγὴν ἑκουσίου ἀπαγωγῆς μεταξύ των.
Ἄρθρον 7ον: Ὅσοι παρ᾿ ἐμοῦ ὀφθῶσι καὶ τῶν ὀργάνων μας ἐργολαβοῦντες ἄῤῥενες μετὰ θηλέων, θέλουσι ῥαβδισθεῖ ἀνελλειπῶς ἐν κρατητηρίῳ.
Ἄρθρον 8ον: Ἀπαγορεύεται ἡ διέλευσις ἀνθρώπων ἐπὶ κτηνῶν πρὸς ἀποφυγὴν καταπατήσεως παίδων ὡς καὶ ἀπορυτῆρος ἐλοῦντος πόδας τῶν κτηνῶν καὶ ὡς λόγον χάριν εἶδον ἄῤῥενά τινα σπεύδοντα ψίτ, ψίτ, ψὶτ ὄπισθεν θηλέου τινος οὗτινος οἱ πόδες ἠστόχησαν καὶ κατεπάτησαν τὴν ἐσθῆτα τοῦ παιδὸς ταύτης καὶ διὰ τὸ σπουδαῖον τοῦτο ζήτημα. Καὶ διὰ νὰ εἴμεθα ἐν τάξει οἱ παραβάται θὰ διώκωνται βάσει τοῦ ἄρθρου 1072 τοῦ Ποινικοῦ Νόμου.
Ἄρθρον 9ον: Τὸ κλείσιμο τῶν καταστημάτων κανονικῷ πλὴν λεσχῶν τὴν δύσιν τοῦ ἡλίου, τῶν οἰνοπωλείων τὴν 11ην τῆς νυκτὸς τῶν δὲ θεαμάτων τὴν 12ην περὶ τὸ λυκαυγές· τουτέστιν ἅμα τῇ ἐμφανίσει τοῦ ἡλίου εἰς τὴν γῆν τῶν ἀβδηριτῶν Κοινοτήτων. Καὶ αὐτὸ διότι θὰ παρίσταται ὁ ὑποφαινόμενος ἐν μεγάλῃ στολῇ καὶ παρασημοφορίᾳ.
Ἄρθρον 10ον: Ἀπαγορεύονται αἱ σεισμικαὶ δονήσεις πρὸς ἀποφυγὴν καταπλήξεως τοῦ λαοῦ καὶ χάριν τῆς τηρήσεως ἀναψυχῆς.
Ἄρθρον 11ον: Ἀπαγορεύεται ἐνώπιον ξένων ἡ μαγκουροφορία, ὁ πυροβολισμὸς διὰ διμούτσουνης, τὸ ἀπότομον βήξιμον, ἡ ἐκκαθάρισις ῥινῶν (ἐπιτρεπομένου τούτου ἐν ἀπομεμακρυσμένῃ συνοικίᾳ καὶ περὶ λυχνῶν ἁφάς, ὅπως λέγανε οἱ παπποῦδες μας).
Ἄρθρον 12ον: Ἀπαγορεύεται τὸ συνομιλεῖν ἐντὸς τοῦ λουτῆρος με ἄτομα εἰς ἄλλους λουτῆρας ὡς καὶ τὸ τάραγμα τοῦ ὕδατος δι᾿ ἀερίων (ἀφεδρωνοκρουσιῶν).
Ἄρθρον 13ον: Ἀπαγορεύεται κατὰ τὸ οὐρεῖν τὸ παίξιμον τοῦ κρέατος.
Ἄρθρον τελευταῖον: Περὶ μεσημβρίαν ψαλήσεται μεγάλη παράκλησις πρὸς ἀπομάκρυνσιν πάσης ἀσθενείας ζῴων, ἀνθρώπων, γυναικῶν, περινοσπόρων, ποδάγρας κλπ.
Ἡ ἐκτέλεσις τῆς παρούσης ἀνατίθεται εἰς τὰς ὑπ᾿ ἐμὲ ὄργανα.
Ἐν Δημητσάνῃ τῇ 3-12-1883
Ὁ Ἀστυνομικὸς Διοικητής
ΕΜΜ. ΛΑΓΟΥΔΑΚΗΣ