.....και ο «μαύρος τελικός» του Κυπελλούχων
Από τον ΑΓΓΕΛΟ ΜΕΝΔΡΙΝΟΠοιος θυμάται σήμερα ο Χρήστο Μίχα; Ελάχιστοι από τους νεώτερους. Κι όμως ο Μίχας είναι ο πρώτος Έλληνας διαιτητής που έπαιξε σε τελικό ευρωπαϊκής διοργάνωσης. Μόνο που κανείς δεν θέλει να το θυμάται.
Ήταν σαν σήμερα, το 1973 όταν η ΟΥΕΦΑ αποφάσισε να διοργανώσει στο Καυτατζόγλειο της Θεσσαλονίκης τον τελικό του Κυπέλλου Κυπελλούχων. Ήταν ένα… ρουσφέτι του τότε προέδρου της ΕΠΟ Γιώργου Δέδε που είχε υψηλές διασυνδέσεις στην ΟΥΕΦΑ. Δύο χρόνια νωρίτερα, το 1971, είχε γίνει στο Φάληρο ο τελικός του Κυπέλλου Πρωταθλητριών εκείνης της χρονιάς. Η Ρεάλ Μαδρίτης αντιμετώπισε την Τσέλσι. Μάλιστα έγιναν δύο τελικοί. Το πρώτο ματς έληξε 1-1 και δύο μέρες μετά έγινε ο επαναληπτικός τελικός όπου η «βασίλισσα» νίκησε με 2-1.
Μόνο που σε εκείνο τον τελικό υπήρξε μία παραφωνία. Ο διαιτητής δεν ήταν από τη διοργανώτρια χώρα, όπως συνηθιζόταν τότε.
Δύο χρόνια αργότερα ο Δέδες κατάφερε να πείσει την ΟΥΕΦΑ ότι και η Θεσσαλονίκη μπορούσε να διοργανώσει άψογα ένα τελικό Κυπελλούχων, στο Καυτατζόγλειο Στάδιο και μάλιστα με Έλληνα διαιτητή.
Εκείνη την εποχή το αστέρι της ελληνικής διαιτησίας ήταν ο Χρήστος Μίχας. Η επιλογή για την ΟΥΕΦΑ ήταν μονόδρομος.
Έτσι στις 16 Μαΐου 1973 στο Καυτατζόγλειο σε μια τελετή με μπόλικο κιτς (χούντα γαρ…) όπου τσολιάδες κρατούσαν την Αγγλική και την Ιταλική σημαία και οι ποδοσφαιριστές την ελληνική ο Χρήστος Μίχας στη σέντρα του γηπέδου έδωσε το σύνθημα της έναρξης του αγώνα.
Από τη μία η Μίλαν του Νερέο Ρόκο και τον Τζιάνι Ριβέρα ως πρώτο βιολί. Από την άλλη η φοβερή και τρομερή Λιντς του Ντον Ρέβι που είχε πάρει την ομάδα από την Γ’ κατηγορία το 1961 για να την οδηγήσει τρένο δύο χρόνια αργότερα στη μεγάλη κατηγορία κι από εκεί στο πρωτάθλημα του ’74, στο κύπελλο του ’72 και στα Κύπελλα Εκθέσεων (μετέπειτα ΟΥΕΦΑ και Γιουρόπα Λιγκ) του ’68 και ’71.
Τα φαλτσοσφυρίγματα άρχισαν με το… καλησπέρα. Στο 5ο ο Αλμπέρτο Μπιγκόν (ναι ο προπονητής του Ολυμπιακού…) κερδίζει ανύπαρκτο φάουλ έξω από την περιοχή. Το εκτελεί ο Κιαρούτζι, η μπάλα χτυπά στο τείχος, σκάει μπροστά στον τερματοφύλακα Ντέιβιντ Χάρβεϊ και καταλήγει στα δίχτυα.
Έφαγαν σίδερα οι παίκτες της αγγλικής ομάδας στη συνέχεια, αλλά δεν τα κατάφεραν. Αντίπαλός τους δεν ήταν μόνο η Μίλαν, αλλά κι ο Έλληνας διαιτητής που έκλεινε τα μάτια σε πέναλτι και φάουλ.
Στο τέλος του αγώνα 45.000 θεατές θεατές αποθέωναν τους χαμένους και αποδοκίμαζαν τους νικητές. Για πρώτη φορά στη Θεσσαλονίκη ανατρέπετο η καθεστηκυία τάξη. Πολύ περισσότερο μπροστά στον Αρτέμιο Φράνκι, τον Ιταλό πρόεδρο της ΟΥΕΦΑ και τη σύζυγο του δικτάτορα Παπαδόπουλου, Δέσποινα.
Οι Αγγλικές εφημερίδες για χρόνια υποστήριζαν ότι ο Μίχας δωροδοκήθηκε από τους Ιταλούς. Ο ίδιος είχε αποδώσει στην ισχυρή βροχή κάποια λάθη που έκανε στον αγώνα. Η ΟΥΕΦΑ, κατά τη πάγια συνήθειά της δεν πήρε θέση, αλλά χρειάστηκε να περιμένουμε μέχρι το 1989 για να ξαναεμφανιστεί Έλληνας διαιτητής σε τελικό ευρωπαϊκής διοργάνωσης.
Το 2009 ο Βρετανός ευρωβουλευτής Ρίτσαρντ Κόρμπερτ ζήτησε από την ΟΥΕΦΑ να δικαιώσει τη Λιντς για τον «μαύρο τελικό» του 1973 και να δικαιώσει την Αγγλική ομάδα. Φυσικά ο ευρωβουλευτής διάλεξε τον χρόνο για τον τόπο. Ήταν παραμονές ευρωεκλογών και εκλεγόταν στη περιφέρεια του Γιορκσάιρ και του Χάμπερ, εκεί δηλαδή που είναι ο πυρήνας των οπαδών της ομάδας.
Όσο για τον Μίχα συνέχισε μέχρι το 1977 να σφυρίζει σε αγώνες ελληνικού πρωταθλήματος (είχε αρχίσει το 1968). Στη συνέχεια ασχολήθηκε με τα διοικητικά της διαιτησίας, αλλά απέφευγε να μιλά για τον τελικό εκείνο. Πέθανε στις 25 Αυγούστου 2010 σε ηλικία 78 χρόνων χωρίς ποτέ να δώσει μια σαφή εξήγηση του τι έγινε…
1973: Referee Christos Michas Leeds United v AC Milan
