21 Φεβρουαρίου 1913: 103 χρόνια ελεύθερα Γιάννενα (video)

[ΛΑΜΙΑ FANS]

21 Φεβρουαρίου σήμερα και τα Γιάννενα μετρούν 103 χρόνια ελεύθερης ζωής. Η 21η Φεβρουαρίου του 1913 ήταν η μέρα που ξύπνησαν οι κάτοικοι της ιστορικής πόλης, της πόλης των θρύλων και των παραδόσεων, των γραμμάτων και του πολιτισμού, με τη μεθυστική γεύση της Ελευθερίας στην καρδιά τους και την ανείπωτη χαρά της ανεξαρτησίας στην ψυχή τους.

Το PASsports κάνει μια περιληπτική αναδρομή στα ιστορικά γεγονότα που οδήγησαν τους Γιαννιώτες στην Ελευθερία έπειτα απο 482 χρόνια σκλαβιάς

Όπως είναι γνωστό οι Τούρκοι ανέλαβαν τα Γιάννινα το 1431 και παρά τις κατά καιρούς σημαντικές ελληνικές εξεγέρσεις, έμειναν σκλαβωμένα μέχρι το 1913. Από την 7η Ιανουαρίου 1913 ο ελληνικός στρατός υποστηριζόμενος από πεδινό και βαρύ πυροβολικό, άρχισε συντονισμένες επιθέσεις κατά των οχυρών που κατείχαν οι Τούρκοι στην Ήπειρο. Ο ελληνικός στρατός της Ηπείρου ενισχύθηκε και με νέες μονάδες ιππικού και πυροβολικού. Μάλιστα είχε έρθει στην Ήπειρο στο τέλος Ιανουαρίου και ο ίδιος ο τότε πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος, ο οποίος σε σχετικές συζητήσεις με τον αρχιστράτηγο Κωνσταντίνο, προσδιόρισε τους τρόπους με τους οποίους οι στρατιωτικές επιχειρήσεις θα εξυπηρετούσαν αποτελεσματικά τις πολιτικές προθέσεις της κυβέρνησης.

Το τελικό σχέδιο επίθεσης καταρτίστηκε την 16η Φεβρουαρίου και προέβλεπε εκτός των άλλων και παράλληλες αποβατικές επιχειρήσεις στους Αγίους Σαράντα για να αποκλειστεί μετακίνηση της 13ης τουρκικής μεραρχίας προς τα Γιάννινα. Η γενική επίθεση των ελληνικών δυνάμεων εκδηλώθηκε τις πρώτες πρωινές ώρες της 20ης Φεβρουαρίου,. Η 2η Μεραρχία κατέλαβε επίκαιρες θέσεις και η 1η με την 3η φάλαγγα του Α΄ τμήματος Στρατιάς τα υψίστης στρατηγικής σημασίας υψώματα του. Την 19η Φεβρουαρίου το ελληνικό πυροβολικό άρχισε να βάλλει κατά των εχθρικών πυροβολείων Καστριού, του Προφήτη Ηλία και της Τσούκας, ύστερα από μεγάλο και σκληρό αγώνα. Η 2η φάλαγγα κινήθηκε διαμέσου της Μανωλιάσσας καταδιώκοντας τους υποχωρούντες και κατέλαβε την κοιλάδα Δωδώνης, φτάνοντας μέχρι τον Άγιο Νικόλαο. Συνεχίζοντας την προέλαση, έφτασε στην Πεδινή και μάλιστα δύο γενναίοι και τολμηροί αξιωματικοί, επικεφαλής των ταγμάτων της 2ης φάλαγγας, οι Βελισσαρίου και Ιατρίδης καταδιώκοντας τους Τούρκους, έφτασαν στους λόφους του Αγίου Ιωάννη Ανατολής, όπου εγκατέστησαν προφυλακές για ασφάλεια και έκοψαν τα καλώδια τηλεφώνων και τηλεγράφων, νεκρώνοντας έτσι την επικοινωνία Ιωαννίνων – Μπιζανίου.

 O Εσάτ Πασάς αναγκάστηκε στις 8 το βράδυ να ζητήσει τη μεσολάβηση του Μητροπολίτη Γερβάσιου και των Προξένων για την παράδοση της πολυθρύλητης πόλης των Ιωαννίνων. Οι πρόξενοι ανακοίνωσαν στον Κωνσταντίνο το μεσολαβητικό τους ρόλο με έγγραφο που στάλθηκε με τους αξιωματικούς Ρεούφ και Ταλαάτ, τους οποίους συνόδευε ο Επίσκοπος Δωδώνης Πανάρετος (ως εκπρόσωπος της Μητρόπολης). Μαζί με τον ατρόμητο ταγματάρχη Βελισσαρίου οδηγήθηκαν τις πρώτες πρωινές ώρες της 21ης Φεβρουαρίου στο Γενικό Στρατηγείο Εμίν Αγά. Ύστερα από σύντομη συζήτηση συμφώνησαν την παράδοσή της πόλης και των τούρκικων δυνάμεων και δόθηκαν οι σχετικές διαταγές.

Τα θρυλικά Γιάννινα ήταν πλέον ελεύθερα, όπως ελεύθερη ήταν σε λίγο και ολόκληρη η πολύπαθη Ήπειρος. Ο ελληνικός στρατός εισήλθε θριαμβευτής στην πόλη των Ιωαννίνων και η υποδοχή ήταν πράγματι αποθεωτική. Τα χαρμόσυνο και πολυπόθητο αυτό γεγονός της απελευθέρωσης των Ιωαννίνων χαιρετίστηκε επάξια με πανηγυρισμούς από όλους τους Έλληνες, ιδιαίτερα όμως από τους Ηπειρώτες, των οποίων τα όνειρα και οι πόθοι αιώνων για απελευθέρωση επί τέλους πραγματοποιήθηκαν
Στην απελευθέρωση των Ιωαννίνων είναι αφιερωμένο το ποίημα του Στέφανου Δάφνη, δημοσιευμένο στο ημερολόγιο του Σκόκου, το 1915.

Έχει τίτλο "Στα Γιάννενα":

Απ΄ έξω από τα Γιάννενα, σ΄ ένα ψηλό κλαδί,
Πουλί - πουλάκι εκάθισε και γλυκοκελαειδεί.
Ανοίχτε στράτα διάπλατη και στράτα μυρωμένη
κι έρχεται η Λευτεριά η κυρά με τ΄ άνθη στολισμένη.
Τ΄ ακούνε οι σκλάβοι, που βαθειά σ’ ονείρου βάθος ζούνε
Και τα κεριά ετοιμάζουνε και τους παλμούς κρατούνε,
Και το καλό φθινόπωρο με κάποια ανατριχίλα
Στρώνει τ’ ολόχρυσο χαλί με τα στερνά του φύλλα.

Χαρακτηριστικό ποίημα για τη μέρα αυτή είναι κι αυτό που έγραψε Γ. Σουρής, με τίτλο «Τα πήραμε τα Γιάννενα»:

Τα πήραμε τα Γιάννινα
Μάτια πολλά το λένε,
Μάτια πολλά το λένε,
Όπου γελούν και κλαίνε.
Το λεν πουλιά των Γρεβενών
Κι αηδόνια του Μετσόβου,
Που τα έκαψεν η παγωνιά
Κι ανατριχίλα φόβου.
Το λένε χτύποι και βροντές,
Το λένε κι οι καμπάνες,
Το λένε και χαρούμενες
Οι μαυροφόρες μάνες.
Το λένε και Γιαννιώτισσες
Που ζούσαν χρόνια βόγγου,
Το λένε κι Σουλιώτισσες
Στις ράχες του Ζαλόγγου

www.youtube.com/watch?v=mk7zeuq-sOo

https://vimeo.com/3311447

από PASsports.gr

[New]

Λέει ο Κόουτς…

Όταν ήρθα στα Γιάννενα δεν ήξερα τα δεδομένα που σας μεταφέρω από τότε, απλώς εμένα στο μυαλό μου… να πω και μια ιστορία… δεν ξέρω πώς μου είχε έτσι μπει στο μυαλό ότι όταν απ’ το 2004, που έκανα κάποια κουβέντα με τον Τάσο τον Σιούλα που ήμαστε μαζί τότε στην Τρίπολη που τυχαίνει κι είναι Γιαννιώτης, του ‘χα εκμυστηρευτεί και του ‘χα πει ότι μια ομάδα που έτσι θα ήθελα να προκύψει να δουλέψω γιατί μου δημιουργούσε έτσι ας πούμε μια πολύ καλή αίσθηση, είναι ο ΠΑΣ Γιάννινα. Και όταν προέκυψε, με πήρε τηλέφωνο ο κ. Χριστοβασίλης και προέκυψε το ενδιαφέρον, να πω την αλήθεια, δεν το πολυμέτρησα. Είμαι και σαν άνθρωπος, που όταν θέλω να κάνω τέτοιο, δεν το πολυσκέφτομαι να πω την αλήθεια…

Δεν το πολυσκέφτηκε...

Καθόλου δεν το πολυσκέφτηκαν τότε, ούτε το Κρητικό Σύνταγμα (εθελοντές 77 Σωμάτων δύναμης 3.500), ούτε ο Κρητικός Φοιτητικός Λόχος (250 φοιτητές και σπουδαστές)…
Οι αναφορές του Κόουτς στην τοπική ιστορία  δεν αφορούν σε απλές φιλοφρονήσεις, αλλά σε ιστορική γνώση και προσωπική παραδοχή…

Κρήτη – Ήπειρος έχουνε δεσμούς, έχουνε και κάποια χαρακτηριστικά κοινά. Εδώ στα Γιάννενα έχουνε πολεμήσει κι έχουνε σκοτωθεί πολλοί δικοί μας άνθρωποι από την Κρήτη… όπως και παλιότερα στον απελευθερωτικό αγώνα της Κρήτης, υπήρχανε κάποιοι Ηπειρώτες Γιαννιώτες οι οποίοι είχαν έρθει και είχαν βοηθήσει προς αυτή την κατεύθυνση. Νομίζω ότι τα χαρακτηριστικά που έχουμε και η ιστορία που μας συνδέει είναι παρά πολύ σημαντικά.
 

'Ημερολόγιο 'Εκστρατείας 1912-1913

Ο Κωνσταντίνος Καπιδάκης γεννήθηκε στό χωριό Φρέ τής επαρχίας Αποκορώνου  γύρω στά 1881.
Ηταν τό τέταρτο παιδί τοΰ Ιωάννη Καπιδάκη Πετράκη καί τής Ειρήνης Πριντσιπάκη.
Ό πατέρας του, επονομαζόμενος καί Πετρογιάννης, είχε συλ¬ληφθεί ώς όμηρος άπό τίς τουρκικές άρχες στά Χανιά15 κατά τήν έναρξη τής επανάστα¬ σης τοΰ 1866.
(...)
'Αφού προηγήθηκε μελέτη τοΰ εδάφους, βελτίωση τών οδών γιά τή διέλευση τοΰ πυροβολικού, συγκέντρωση πυρομαχικών, ανασύνταξη καί ενίσχυση τών μονάδων, ή τελική επίθεση πραγματοποιή¬θηκε στίς 20 Φεβρουαρίου 1913' κατά τή διάρκεια εκείνης τής ημέρας τό Σύνταγμα Κρητών έδρασε στην πρώτη γραμμή έναντι τών οχυρών τοϋ Μπιζανίου.
Τά ξημερώματα τής επομένης ό ' Εσσάτ Πασάς παρέδωσε τά Ιωάννινα.

file:///C:/Users/User/Downloads/LK_1990_01_TEXT.pdf

Την 21η Φεβρουαρίου του 1913  ο Εσάτ Πασάς απέστειλε στον διάδοχο επιστολή όρων παράδοσης. 
Την 1η Δεκεμβρίου του 1913 η Κρήτη ενσωματώθηκε επίσημα στο ελληνικό κράτος.

Κρητικόπουλο ψυχομαχεί στου Μπιζανιού τη ράχη
Δεν έχει μάνα να τον κλαίει, κύρη να τον λυπάται,
ούτε αδερφό ουτ΄αδερφή να τον ψυχοπονάται,
μόνο το δεκανέα ντου κι εκείνος τον λυπάται.

Τότε οι Γιαννιώτες μας επιφύλαξαν μια ενθουσιώδη υποδοχή φωνάζοντας : « Καλώς τα Κρητικάκια, καλώς τους λεβέντες μας !»
http://www.cretalive.gr/history/view/h-sumbolh-twn-krhtwn-machhtwn-apo-tis-krisimoteresmaches-gia-thn-ellada/306778

Και τα οπαδά φώναζαν επί 13 χρόνια... την Κρήτη όλη.

[Mikkael_Sin]

Πριν λίγο έπαιξε στη ΕΡΤ το παρακάτω. Αξίζει τον κόπο, από την αρχή ως το τέλος.

https://www.youtube.com/watch?v=xaCbUMseGYI

Πραγματικά πιστεύω οτι δεν έχετε να δείτε κάτι καλύτερο απόψε 


 

[ΛΑΜΙΑ FANS]

[ΛΑΜΙΑ FANS]