Επειδή βλέπω ότι αρκετός κόσμος
έχει καταμπερδευτεί δεν έχει καταλάβει ακόμη πως αγωνίζεται ο ΠΑΣ με το 3-5-2, θα επιχειρήσω μια όσο το δυνατόν απλοϊκή περιγραφή του σχηματισμού, αλλά και της στρατηγικής που ακολουθείται, με αφορμή το ματς της πρεμιέρας με τον Ατρόμητο.
Καταρχήν, όποιος διαθέτει 4', καλό θα ήταν να δει τα πρώτα λεπτά απ' το παρακάτω βίντεο, για να είναι πιο εύκολα τα υπόλοιπα
Ας ξεκινήσουμε απ' την
άμυνα.
Το κέντρο άμυνας του ΠΑΣ αποτελείται από 3 κεντρικούς αμυντικούς, οι οποίοι μαρκάρουν χώρο(ζώνη) και όχι παίχτες(man2man). O κεντρικός αμυντικός παίζει το ρόλο του λίμπερο, δηλαδή του ελεύθερου από προσωπικά μαρκαρίσματα αμυνόμενου που επεμβαίνει σε βαθιές μπαλιές προς τους αντίπαλους επιθετικούς, αλλά και σε περίπτωση αμυντικής υπαριθμίας(δηλ. οι επιτιθέμενοι να είναι περισσότεροι απ' τους αμυνόμενους). Οι άλλοι 2 αμυντικοί παίζουν αριστερά και δεξιά του λίμπερο, αναλαμβάνοντας το μαρκάρισμα παιχτών που κινούνται στο χώρο ευθύνης τους. Σε αντίθεση με άλλες εφαρμογές του 3-5-2, στη περίπτωση του ΠΑΣ, η τριάδα της άμυνας είναι πιο συμπαγής(compact που θα 'λεγε και μια ψυχή...) και δεν ανοίγεται στα άκρα, για μαρκάρισμα επιτιθέμενων απ' τα άκρα, καθώς αυτά, όπως θα δούμε παρακάτω, είναι ευθύνη των ακραίων (φουλ) μπακ.
Όπως βλέπουμε στο παραπάνω γράφημα(άμυνα εναντίον 4-4-2, αλλά ισχύει και γενικότερα), η αμυντική τριάδα μένει κλειστά, με μικρές αποστάσεις μεταξύ τους, ενώ γενικότερα ο άξονας της ομάδας είναι υπερπροστατευμένος(ένα απ' τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα του 3-5-2).
Στο επόμενο γράφημα βλέπουμε την ανάπτυξη(χτίσιμο ή build-up) απ' την άμυνα στη φάση επίθεσης. Ο ένας απ' τους δύο ακραίους κεντρικούς αμυντικούς παίρνει τη μπάλα και έχει τις επιλογές 1) της πάσας στον ένα κεντρικό μέσο(ο ΠΑΣ δεν το χρησιμοποιεί σχεδόν καθόλου), 2) της μεγάλης μπαλιάς στον επιθετικό, είτε στο χώρο, είτε στα πόδια/κεφάλι, και 3) τη μεγάλη διαγώνια μπαλιά στον (φουλ) μπακ της απέναντι πλευράς(κάτι που επιχειρεί πολύ η ομάδα του Πετράκη).
Full backΟι ακραίοι μπακ είναι μια σημαντική θέση ευθύνης στο 3-5-2, για την οποία απαραίτητες προϋποθέσεις είναι η καλή φυσική κατάσταση, καθώς οι παίχτες αυτοί καλύπτουν μεγάλες αποστάσεις στο γήπεδο, αλλά και ισορροπία μεταξύ επιθετικών και αμυντικών ικανοτήτων.
Στη φάση άμυνας οι ακραίοι μπακ του ΠΑΣ Γιάννινα έχουν υπ' ευθύνη τους τους αντίπαλους εξτρέμ με ατομικό μαρκάρισμα, ενώ το θεωρητικά πιο αδύναμο σημείο του 3-5-2, που είναι το αριθμητικό μειονέκτημα στα άκρα, καλύπτεται, όπως θα δούμε και πιο κάτω, απ' την πλαγιοκόπηση των εσωτερικών μέσων, που αναλαμβάνουν να ακολουθήσουν τις προωθήσεις των αντίπαλων ακραίων μπακ.
Στη φάση επίθεσης οι ακραίοι μπακ δεν οπισθοχωρούν για να υποδεχτούν κοντινή μεταβίβαση απ' τα σέντερ μπακ, αλλά μένουν ψηλά στο γήπεδο, απασχολώντας παίχτες των αντιπάλων, ενώ ταυτόχρονα, κινούμενοι στα πλάγια κανάλια(χώρους) του γηπέδου, γίνονται διαθέσιμοι για μεγάλη διαγώνια μπαλιά απ' την άμυνα προς τα εμπρός.
Μεσαία γραμμήΟι 3 της μεσαίας γραμμής του ΠΑΣ έχουν ακριβώς την ίδια διάταξη που έχει και μια μεσαία γραμμή στο 4-3-3. Δηλαδή, σε ανεστραμμένο τρίγωνο, ένας παίχτης μπροστά απ' την άμυνα και 2 πιο μπροστά από αυτόν, αριστερά και δεξιά εσωτερικά.
Ο πιο κομβικός ρόλος των 2 εσωτερικών μέσων, είναι όταν στη φάση άμυνας καλούνται να ανοιχτούν στα άκρα, για να καλύψουν τα ανεβάσματα των αντίπαλων ακραίων μπακ(βλ. γράφημα). Αυτό γίνεται καθώς η αδυναμία του σχηματισμού 3-5-2 βρίσκεται στα άκρα, όπου οι αντίπαλοι πολλές φορές επιλέγουν να χτυπήσουν, ανεβάζοντας τα μπακ με ημικυκλικές κινήσεις στη πλάτη των εξτρέμ(overlap) ή με εσωτερικές κινήσεις(σπάνιο) προς την περιοχή(interlap). Έτσι, με την κάλυψη αυτή απ' τον κεντρικό μέσο διατηρείται η ισαριθμία στις πτέρυγες, ενώ με οπισθοχώρηση του ενός επιθετικού στη μεσαία γραμμή, διατηρείται η ισορροπία και στον άξονα.
Στη φάση επίθεσης, ένας εκ των δύο εσωτερικών μέσων εισχωρεί με κάθετη κίνηση στην περιοχή αποτελώντας τον έξτρα παίχτη, στη προσπάθεια διατάραξης της αμυντικής ισορροπίας των αντιπάλων. Επίσης, οι συγκεκριμένοι παίχτες λειτουργούν και ως παίχτες-στηρίγματα στα ανεβάσματα των ακραίων μπακ(1-2 και πιο σπάνια overlap απ΄τον κεντρικό άξονα).
Σημείωση:Στο πιο πάνω γράφημα φαίνεται, εκτός απ' την αμυντική τοποθέτηση των μέσων και των ακραίων μπακ, και η προσπάθεια να οδηγηθεί η μπάλα στα ακραία μπακ των αντιπάλων, για τη δημιουργία "παγίδας" από τρεις παίχτες. Είναι κάτι που επιχειρήθηκε στο ματς με τον Ατρόμητο και είχε επιτυχία, όπως και στο εντός έδρας παιχνίδι με την Οντ.
ΕπίθεσηΤο επιθετικό δίδυμο στο 3-5-2 δεν διαφέρει σε πολλά από το αντίστοιχο στη διάταξη 4-4-2. Το ζευγάρι των φορ αποτελείται συνήθως από έναν παίχτη περιοχής και έναν πιο περιφερειακό που κινείται σε πιο ελεύθερο ρόλο. Ο μεν πρώτος πρέπει να έχει καλή υποδοχή μπάλας και εκτελεστική δεινότητα μέσα στη περιοχή, ο δε δεύτερος πρέπει να έχει καλές κινήσεις χωρίς τη μπάλα, ταχύτητα και ικανότητα στο 1vs1.
Ένας απ' τους τρόπους ανάπτυξης του ΠΑΣ φαίνεται στο παραπάνω γράφημα, όπου οι επιθετικοί υποδέχονται μεγάλη μπαλιά απ' την άμυνα και έχουν στα άκρα το ανέβασμα του μπακ ή παράλληλα την κίνηση του δεύτερου επιθετικού.
Επίσης, στη φάση αντεπίθεσης, όταν ειδικά η ομάδα που παίζει 3-5-2 αμύνεται στο μισό γήπεδο, απαραίτητα στοιχεία των επιθετικών είναι η ταχύτητα και η κίνηση χωρίς μπάλα.
Στο παραπάνω γράφημα φαίνεται η αμυντική συμπεριφορά των επιθετικών του ΠΑΣ, που προσπαθούν να αποτρέψουν την πάσα στον άξονα, δίνοντας στον αντίπαλο την επιλογή να στείλει τη μπάλα στα άκρα. Ειδικά στο παιχνίδι μισού γηπέδου(2/4) που παίζει ο ΠΑΣ, ο αμυντικός ρόλος αυτός είναι πολύ σημαντικός.
